De kleurrijke beeldverzameling toont straatjes, pleinen, mensen en aardige hoekjes, het leven zoals het zich afspeelde in oud Middelburg, om ons een voorstelling te vormen van de rust en waardigheid van een stad zonder verkeersproblemen en met een intimiteit die we vandaag de dag niet meer kennen. Zonder de Historisch-Topgrafische Atlas 'Zelandia Illustrata' van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen KZGW , het Zeeuws Archief | ZB | Beeldbank Zeeland | en overige landelijke archieven, was deze Oud Middelburgse omgeving niet mogelijk geweest. Onze dank hiervoor! En tegen alle criticasters willen we nog even kwijt dat inkleuren geen afbreuk doet aan de tijdgeest. Integendeel. Met de door hand ingekleurde kaarten bestond al in de 19e eeuw. Eind 19e eeuw zag de chromolichtdruk (meerkleurendruk) het licht en de rest is geschiedenis.
Droogdok & Omgeving Oostkerk
- 1905 Droogdok
- 1920 Breestraat
- 1890 Spanjaardstraat
- 1890 Breestraat
- 1955 De Ganzengang
- 1930 Verwerijstraat
- 1890 Breestraat
- 1900 Molstraat
- 1900 Oostkerk
- 1951 Ganzengang
- 1890 Breestraat
- 1900 droogdok
- 1900 Droogdok
- 1890 Oostkerk
- 1890 Oostkerk
- 1895 Schuitvlotstraat
- 1903 Oostkerk
- 1900 Droogdok
- 1910 Droogdok
- 1938 Schuitvlotstraat
- 1920 Oostkerk
- 1890 Verwerijstraat
-
1905 Droogdok op de Dam
-
1920 Breestraat met zicht op de Oostkerk. De bouw duurde van 1648 tot 1667 en was in Middelburg de eerste kerk die speciaal voor de protestantse eredienst gebouwd werd. In 1667 opende de achtkantige, barokke koepelkerk haar deuren. Foto met dank aan de ZB | Beeldbank Zeeland
-
1890 Gezicht in de Spanjaardstraat, 'straat der weduwen', met op de achtergrond de Oostkerk
-
1890 Breestraat met zicht op de Oostkerk
-
1955 Gezicht op de Oostkerk vanuit het zuiden, de Ganzengang. Collectie Rijksvoorlichtingsdienst
-
1930 Gezicht op een deel van de achtergevel van het pakhuis van de Oostindische Compagnie in de Verwerijstraat 28 'De Glazen Kas'
-
1890 Breestraat met zicht op de Oostkerk
-
1900 Molstraat
-
1900 Zijingang van de Oostkerk
-
1951 Gezicht op de Oostkerk door de Ganzengang. Collectie Zeeuws Archief, Zelandia Illustrata
-
1890 Breestraat met zicht op de Oostkerk. In 1646 werd gekozen voor een terrein aan het einde van de Schuitvlotstraat voor de bouw van de kerk. De voorzijde stond gericht in de lengte van de Breestraat, recht tegenover de Dampoort. Foto met dank aan de ZB | Beeldbank Zeeland
-
1900 Droogdok. De bark (driemast-schoener) Angela Casanova ging eind aug. 1900 na lossing van de lading tarwe, bestemd voor de Middelburgse meelfabriek, het droogdok in om de bodem te inspecteren. Men vreesde voor schade, ontstaan toen men bij het verlaten van de haven van Buenos Airos stootte op de Ortiz-bank (zandbank) in de Plata-rivier. Na reparatie in ballast vertrokken naar Cádiz.
-
1900 Het droogdok met zicht op een driemaster. Het laatste schip werd gedokt in 1927. Collectie Zeeuws Archief, Zelandia Illustrata
-
1890 Zicht op de Oostkerk vanuit de Breestraat
-
1890 Breestraat met uitzicht op de Oostkerk
-
1895 Schuitvlotstraat met op de achtergrond de Oostkerk. Collectie Zeeuws Archief, Zelandia Illustrata
-
1903 Breestraat met uitzicht op de Oostkerk
-
1900 Droogdok op de Dam. De boot die hier in het Middelburgse dok ligt, was, zoals op de foto duidelijk te zien is, nog een raderboot. Op de voorgrond de sluisdeur en de stellingen die de boot in evenwicht hield. Originele chromolichtdruk met dank aan ZB | Beeldbank Zeeland
-
1910 H. M. Pantserschip Zeeland in het droogdok. Tussen de bateau-port en het einde van de dwarskaai bevond zich het 126 meter lange dok. Het droogdok werd niet speciaal gegraven of aangelegd, er is een deel van de Middelburgse binnenhaven (de oude buitenhaven) voor gebruikt. Men metselde de kademuren op, afhankelijk van het straatniveau om het dok heen, een halve meter tot ruim een meter hoog
-
1938 Schuitvlotstraat met zicht op de Oostkerk. Collectie ZB | Beeldbank Zeeland
-
1920 Zicht op de Oostkerk vanuit de Breestraat met rechts de sleperij van W. Danielse Szn en de bezorgkar van de Posterijen. Collectie Zeeuws Archief, Zelandia Illustrata
-
1890 Verwerijstraat met op de achtergrond de Oostkerk
Boter- en Vismarkt
-
1923 De afslag bij de Vischmarkt
-
1930 De eier- en botermarkt, eind jaren dertig op de Korte Burg. De markt werd om elf uur met klokgelui geopend en om halftwee afgesloten. Collectie Zeeuws Archief, Zelandia Illustrata
-
1900 Vismarkt. De afslag had plaats binnen het ijzeren hek. Tot de tweede wereldoorlog kon men hier verse zeevis van Arnemuidse vrouwen, met hun zwart-wit geblokte rieten vismanden, kopen. Collectie Delcampe
-
1920 Tot aan de Tweede Wereldoorlog was de hoek van de Markt met de Gravenstraat altijd de plaats waar de Arnemuidse visleursters zich verzamelden. De plek van de allereerste Vismarkt (1402). Collectie Oud Middelburg
-
1900 Vischmarkt, St Janstraat. In de voorzomer brachten de visvrouwen ook lamsoor en zeekraal naar de stad. Zij waren daarvoor bij eb de schorren opgegaan, barrevoets. Te voet van het Noordsloe naar Middelburg, waar de vrouwen, meest aan vaste klanten, hun melde en salicornia uitventten. Collectie Zeeuws Archief, Zelandia Illustrata
-
1890 Vischmarkt
-
1905 Vischmarkt aan de St Janstraat. Vanaf 1559 is op dit pleintje een vismarkt gehouden. Aan de rechterzijde zien we in het midden het kantoortje; in de zijvleugels staan de visbanken, waar de vis werd schoongemaakt en waar ook vele jaren lang om geld werd gedobbeld (later werd deze activiteit verkast naar het Jaagpad). De afslag had plaats binnen het ijzeren hek. Collectie Zeeuws Archief, Zelandia Illustrata
-
1920 Korte Burch met rechts de Botermarkt op de hoek van de Bogardstraat. De eieren en boter die aan het eind van de dag over waren werden vaak opgekocht door locale handelaren. Hier zien we Wed. C. Koppens uit St Joosland. Collectie Delcampe
-
1930 Gezicht op de Korte Burg op een regenachtige dag. Links de ingang van de Botermarkt. Collectie ZB | Beeldbank Zeeland
-
1928 Botermarkt. Hier boden de boerinnen hun boter, kaas en eieren aan van 12 tot 3 uur 's middags. Aan het eind van de middag werd de gemiddelde marktprijs vastgesteld, die dan in de winkels gold tot de volgende donderdag
-
1914 Vischmarkt. De Erremuse visleursters zaten tot 1940 altijd op hun vaste plek richting de Gravenstraat, de plek van de allereerste Vismarkt. In 1559 werd de vismarkt verplaatst naar het huidige pleintje, waarvoor een brouwerij, toebehorend aan de St. Jansheren, was afgebroken. Foto Rijksdienst Cultureel Erfgoed, Amersfoort
-
1905 Botermarkt. Hier boden de boerinnen hun boter, kaas en eieren aan van 12 tot 3 uur 's middags. (De markt van aard- en boomvruchten was van 9 tot 11 uur 's morgens). Aan het eind van de middag werd de gemiddelde marktprijs vastgesteld, die dan in de winkels gold tot de volgende donderdag. Collectie Zeeuws Archief, Zelandia Illustrata
-
1905 Het kleine meisje op de voorgrond is Saartje Marijs, wachtend op de visafslag op de Vismarkt te Middelburg. Saartje moest al op jeugdige leeftijd mee om de kar te trekken, want alle beetjes hielpen. Door weer en wind, zomer en winter. Met korven vol vis te voet van Arnemuiden naar Middelburg. Daar aangekomen moest men de vis gaan uitventen. Een hele zaak voor zo'n jong meisje. Collectie Zeeuws Archief, Zelandia Illustrata
-
1915 Vismarkt. Collectie G. Roelfsema, tabakshandelaar te Winschoten. Met dank aan Peter Bartstra
-
1920 Botermarkt. Collectie ZB | Beeldbank Zeeland
-
1920 Botermarkt met eier(en)verkoop. Eiergrossier Tilroe kocht alle restanten eieren op. ZB | Beeldbank Zeeland
-
1929 Botermarkt. Collectie Delcampe












Stadsgedeelte
- 1920 Melksalon de Landbouw
- 1890 Bogardstraat
- 1930 Nieuwstraat
- 1910 Simpelhuisstraatje
- 1900 Simpelhuisstraat
- 1920 Wal
- 1925 Wijngaardstraat
- 1910 Segeersstraat
- 1915 Nieuwe Poort
- 1890 Noordpoortstraat
- 1964 Beddewijkstraatje
- 1920 Stadhuis
- 1890 Heerenstraat
- 1925 Penninghoek
- 1920 Wijngaardstraat
- 1895 Simpelhuisstraat
- 1910 Nieuwstraat
- 1930 Gravenstraat
- 1964 Schuiffelstraatje
- 1890 Noordpoortstraat
- 1938 Zusterstraat
- Welk straatje zien we hier
- 1900 Zandstraat
- 1895 Simpelhuisstraat
-
1920 Melksalon de Landbouw gelegen aan de Markt. Een ober die bij een groepje militairen een bestelling noteert. Aan het tafeltje ernaast zitten vijf dames. Aan de melk. 10 cent per groot glas. Het pand wordt in 1940 verwoest. Bron: Willem Reijnierse. Collectie Delcampe
-
1890 Gezicht in de Bogardstraat. De straat dankt haar naam aan de boomgaard van het Klooster der Minderbroeders. Het klooster bevond zich op de Korte Burg, en besloeg een gedeelte der balans, Bogaardstraat en Koopmansbeurs, de latere Botermarkt
-
1930 Gezicht op de Nieuwstraat in de richting van de Lange Delft. Collectie Zeeuws Archief, HTAM
-
1910 Simpelhuisstraatje. Achter het stadhuis stond het klooster van de cellebroeders. Het verzorgen van ‘simpele’ mensen heeft het Simpelhuys en het voormalige Cellebroersstraatje zijn naam bezorgd. Het achterste blok, beginnend bij het openstaande raampje, overleefde 1940 niet.
-
1900 Simpelhuisstraat met zicht op de R.K. Kerk. De huisjes aan de linkerkant zijn sinds het bombardement van 1940 niet meer aanwezig. De Engelse kerk is daardoor vrij komen te staan. Collectie Oud Middelburg
-
1920 De Wal met zicht op de Abdijtoren. Links het verdwenen Kapoenstraatje
-
1925 Wijngaardstraat richting het St Sabastiaanstraatje, het 'schoolstraatje'. Collectie ZB | Beeldbank Zeeland
-
1910 Segeersstraat richting de Lange Delft. De hekken, schuine keldervallen, maakte de straat nog nauwer dan ze hoefde te zijn. In 1955 werd de straat verbreed. De huizen aan de linkerkant werden daarvoor afgebroken. Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Amersfoort
-
1915 Nieuwe Poort met op de achtergrond de hoek van de Londenskaai en de Nieuwstraat. De Nieuwe Poort werd rond 1860 gebouwd en verbindt de Korendijk via de Nieuwepoortstraat met de Loskade. Door de aanleg van het Kanaal door Walcheren en de situering van het station heeft deze poort nooit echt als zodanig gefunctioneerd. Collectie Zeeuws Archief, Zelandia Illustrata
-
1890 Noordpoortstraat met het oude Gasthuis
-
1964 Links vooraan 't Sincken Tooghje van 1893 tot 1980 gevestigd in de Beddewijkstraat. Collectie Zeeuws Archief, HTAM
-
1920 Zicht op het stadhuis aan de Groote Markt
-
1890 Gezicht vanuit de Herenstraat op de Lange Delft. Rechts de Staatsloterij
-
1925 Gezicht op de Penninghoek in de richting van de Simpelhuisstraat. De Middelburgse ziekeninrichting, ook wel het 'Groot Armhof' genoemd, was gevestigd in een blok armhuisjes, gelegen van de Seissingel tot achterin de 'Penninkhoek'
-
1920 Wijngaardstraat richting het Sebastiaanstraatje. rechts de tuinmuur van de Simpelhuyskerk. Foto Jan de Graaf
-
1895 Gezicht in de Simpelhuisstraat richting de Stadhuisstraat. Op de achtergrond de R.K. kerk. Collectie ZB | Beeldbank Zeeland
-
1910 Nieuwstraat richting de Lange Delft. Collectie ZB | Beeldbank Zeeland
-
1930 Gravenstraat richting de Markt. Collectie ZB | Beeldbank Zeeland
-
1964 Schuiffelstraat richting het Beddewijkstraatje. De talrijkheid der straatjes in de omtrek doet vermoeden dat er een groot gebouw (het klooster der Augustijnen) heeft gestaan en dat het een druk bewoonde buurt is geweest. Het schuiffelstraatje schijnt recht op het klooster uitgelopen te hebben. Collectie ZB | Beeldbank Zeeland
-
1890 Noordpoortstraat richting de Korte Noordstraat. Collectie Zeeuws Archief, Zelandia Illustrata
-
1938 De Zusterstraat was voor de oorlog smal en werd bij de wederopbouw verbreed met een perk in het midden. Collectie ZB | Beeldbank Zeeland
-
Welk straatje zien we hier
-
1900 Zandstraat. Met een scherpe bocht draaide de tram met veel geknars, van Achter de Houttuinen de Zandstraat in, richting de Vlissingse - Tramsingel. Collectie Zeeuws Archief, Zelandia Illustrata
-
1895 Gezicht in de Simpelhuisstraat richting de Penninghoek. Collectie ZB | Beeldbank Zeeland












Buurtschap 't Zand
- 1900 Breeweg
- 1895 Koudekerkseweg
- 1915 Klein Toorenvliedt
- 1934 Koudekerkseweg
- 1920 Koudekerkseweg
- 1890 Koudekerkseweg
- 1898 Pax Intrantibus
- Brood- en Banketbakkerij Melse
- 1907 Koudekerkseweg
- 1904 Noordpoortplein
- 1961 Middelburgse IJsclub
- 1890 Koudekerkseweg
- 1950 Baarsjesstraat
- 1900 Breeweg
- 1895 Breeweg
- 1964 Kruisweg 't Zand
- 1920 Koudekerkseweg
- 1915 Koudekerkseweg
- 1936 Wasserij Zeeland
- Jaren 70 Cafetaria 't Zand
- 1900 Koudekerkseweg
-
1900 Breede weg. Op weg naar de wei. Collectie Zeeuws Archief, Zelandia Illustrata
-
1895 De Koudekerkseweg. Aan het einde rechts was het Tolhuis. Collectie Zeeuws Archief, Zelandia Illustrata
-
1915 Boerderij Klein Toorenvliedt op de hoek van de Groeneweg en de Lage weg met Jacomina Bliek en Adriaan Vader. De boerderij is eind jaren '70 gesloopt. Collectie ZB | Beeldbank Zeeland.
-
1934 Koudekerkseweg
-
1920 Koudekerkseweg, tegenwoordig de Oude Koudekerkseweg. De huizen zijn van links naar rechts de nummers 74, 72 en 70. Foto met dank aan Onbekend Nederland
-
1890 Koudekerkseweg. Collectie Zeeuws Archief, Zelandia Illustrata
-
1898 Pax Intrantibus (Vrede hen die hier binnentreden) Een café annex koffiehuis dat tussen 1860 en 1930 was gevestigd aan de Langevielesingel, op de hoek met de Oude Koudekerkseweg. Het café werd later ingericht als wasserij Zeeland die na de oorlog naar het Molenwater verhuisde. Collectie ZB | Beeldbank Zeeland
-
Brood- en Banketbakkerij Melse aan de Langevieleweg jaren 70. Originele kleur, bijgewerkt door Oud Middelburg
-
1907 Gezicht op de Koudekerkseweg 't Zand. In 1956 werd de Koudekerkseweg in twee delen 'geknipt' waardoor het laatste deel van de straat werd omgedoopt in Oude Koudekerkseweg. Collectie Zeeuws Archief, HTAM
-
1904 H. Bliek aan het Noordpoortplein. Zevende van links P. de Poorte die later een smederij aan de Breeweg t Zand had. De smederij werd in 1976 gesloopt. Foto met dank aan het Zeeuws Archief, collectie HTAM
-
De Middelburgse IJsclub 1957 – 1985. Als men vanuit Middelburg om in Koudekerke te komen de Breeweg verkiest, dan wordt men, nauwelijks enkele tientallen meters na de laatste huizen van de Zeeuwse hoofdstad, geconfronteerd met een enorme plas water, die zich rechts van genoemde weg uitstrekt. Hoewel deze vlakte gelijkmatig bedekt is met een laagje water van gemiddeld dertig centimeter , bevat het plasje.. acht miljoen liter water! Bron: Zeeuws Dagblad 1957
-
1890 Begin van de (Oude) Koudekerkseweg richting de Vlissingsesingel. Links de Burg. Dregmansstraat. Collectie Oud Middelburg
-
1950 Baarsjesstraat. “Getracht is het voor Walcheren zo typische topgeveltje met hoge slanke schoorstenen te handhaven met veel wit in kozijnen en gootje en het typische blokgootje met vierkanten houten klosje. Dat de gevels in lichte kleuren worden geverfd, het stoepje en de zitbankjes, och het is alles zo eenvoudig en zo veel gemaakt in de goede oude tijd…”P.H.N Briët 1942. Collectie ZB | Beeldbank Zeeland
-
1900 Wandelaars op de Brede weg richting 't Zand. De Breeweg behoorde tot 1941 bij Koudekerke. Met de grenswijziging in 1945 (bestuursmatig behoorde het Zand al in 1941 bij Middelburg) gaat het buurtschap ’t Zand over naar de gemeente Middelburg. Collectie Zeeuws Archief, Zelandia Illustrata
-
1895 Walcherse huifkar op de Breeweg. Op de achtergrond molen de Onderneming en molen de Hoop. Collectie Zeeuws Archief, Zelandia Illustrata
-
1964 Zicht op de Kruisweg. Collectie ZB | Beeldbank Zeeland
-
1920 Koudekerkseweg met links het uithangsbord van schoenen en laarzenmakerij I. van Wezel. In 1956 werd de Koudekerkseweg in twee delen gesplitst waardoor het laatste deel van de straat werd omgedoopt in Oude Koudekerkseweg. Collectie Zeeuws Archief, Zelandia Illustrata
-
1915 Hoek Koudekerkseweg en de Burg. Dregmansstraat met een waterplaats voor de paarden. Collectie Zeeuws Archief, Zelandia Illustrata
-
1936 Wasserij Zeeland gevestigd aan de Langevielesingel, op de hoek met de Oude Koudekerkseweg. Begin juni 1931 werd de 'Wasscherij Zeeland' ingeschreven bij de Kamer van Koophandel en bleek deze gevestigd te zijn in het oude koffiehuis Pax Intrantibus. In de oorlogsjaren liep het gebouw grote schade op en de inundatie in 1944 deed de rest. Het pand werd afgebroken en op die plaats legde men een plantsoen aan. Foto met dank aan D. Buijs
-
Jaren 70 Cafetaria 't Zand aan de Banckertstraat. Sjaak Lammers nam in 1965 de friteszaak over van Izaak Joziasse. Sjaak Lammers zou de zaak 41 jaar bestieren, tot in de zomer van 2006. “Wat Sjaak maakt dat smaakt” werd een staande uitdrukking. Rechts op de foto zien we Supermarkt Vader. Collectie Lammers
-
1900 Koudekerkseweg met links het uithangsbord van schoenen en laarzenmakerij I. van Wezel. In 1956 werd de Koudekerkseweg in twee delen gesplitst waardoor het laatste deel van de straat werd omgedoopt in Oude Koudekerkseweg. Collectie Delcampe